آموزش اندازه نماها در سینما، مهم ترین و حساس ترین مرحله ی آموزش کارگردانی هستش! البته قدم ها و مرحله های مهم تری هم وجود داره! اما آموزش اندازه نماها در کارگردانی، برای کارگردان های تازه کار و جوان تر خیلی مهم تره!

به نظرتون چرا؟! خُب خیلی ساده ست. چون ما هرچی توی سینما می بینیم، با اندازه نماها در سینما می بینیمش. می شه گفت که ترازوی ما توی سینما، اندازه نماهای سینما هستن. همه چیز توی سینما تصاویر هستن. حالا این تصاویر رو ما توی چه اندازه ای می بینیم و چرا؟! این رو آموزش اندازه نماهای سینما تعیین می کنه!

شروع کنیم

قبل از هر چیزی باید شما در مورد مراحل ساخت فیلم اطلاعاتی داشته باشین. فیلم ها توی سه مرحله ساخته می شن:

پیش‌تولید: مرحله قبل از فیلمبرداری

تولید: مرحله فیلمبرداری

پس‌تولید: مرحله بعد از فیلمبرداری

مراحل فیلم سازی

چرا آموزش مراحل فیلمسازی مهم هستن؟ چون کارگردان توی مرحله ی پیش تولید، نماهای فیلم رو مشخص می کنه. کارگردان تصمیم می گیره هر نمای فیلمش، چطور فیلم برداری بشه. توی این مرحله ست که آموزش اندازه نماها در سینما به داد کارگردان می رسه! البته اگه اندازه نماهای سینما رو خیلی خوب و دقیق بشناسه.

ما توی این آموزش نمای سینمایی و اندازه هاشون رو خیلی دقیق و کامل بهتون یاد می دیم.

نما چیه؟!

حالا باید بدونیم نما چیه؟ خُب نما یعنی تیکه ای از فیلم. ضبط این تیکه ی خیلی کوچیک با دوربین انجام می شه. از زمانی که دوربین روشن می ‎شه تا زمانی که دوربین خاموش می شه، می شه یه نما!

حالا باید بریم سراغ اصل مطلب! یعنی آموزش اندازه نماها در سینما. اول باید بدونیم معنی اندازه نمای سینمایی چیه و بعدش هم باید اندازه های مختلف نماهای سینمایی رو بشناسیم.

اندازه نماها در سینما یعنی اندازه ی آدم ها و چیزهایی که توی فیلم می بینیم! یعنی اندازه ی چیزهای توی فیلم به ما می گن داریم کدوم اندازه ی نما رو می بینیم.

یه نکته‌ی خیلی مهم رو یاد بگیرین:

هرچقدر دوربین به سوژه ها نزدیکتر باشه، اون اندازه نما نزدیکتره و سوژه ها رو بزرگتر می بینیم

هرچقدر دوربین از سوژه ها دورتر باشه، اون اندازه نما دورتره و سوژه ها رو کوچیکتر می بینیم

پس دوربین نزدیکتر = اندازه نما نزدیکتر و سوژه ها بزرگتر

دوربین دورتر = اندازه نما دورتر و سوژه ها کوچیکتر

چرا این همه!؟

حالا یه نکته! ما چرا اندازه ی نماهای مختلف داریم؟ خُب با یه اندازه همه ی فیلم رو ضبط کنیم و تموم بشه. چرا خودمون رو اذیت می کنیم؟ حالا تامپسون در این مورد چی می گه!؟

روی تامپسون می گه:

این تغییر نماها 2 تا دلیل خیلی مهم داره:

1- تماشاگرها با دیدن یه نمای طولانی که تغییر نمی کنه، خوابشون می گیره!
2- نماهای سینمایی با اندازه های مختلف، یه فیلم رو خیلی خیلی جذاب و دلچسب می کنه

خُب حالا که می دونیم باید اندازه ی نماها رو تغییر بدیم، باید بدونیم چطور نماها رو تغییر بدیم.

فرمول تغییر دادن نماها:

خیلی کوتاه بهتون می گیم که اگه یکی از این ۳ تا تغییر کنه، نما تغییر می کنه:

1. جای دوربین (دوربین داره از کجا سوژه رو می بینه مثلا روبرو یا نیمرخ)
2. بالا بودن و پایین بودن دوربین (ارتفاع دوربین)
3. فاصله کانونی لنز (اگه آموزش خارق العاده لنز رو می خواین روی دکمه زیر کلیک کنین)

مرور کنیم

تا این جا یاد گرفتیم که مراحل ۳گانه فیلم سازی چی هستن (پیش تولید- تولید- پس تولید) نما به چی می گن(یه تیکه فیلم ضبط شده که وسطش قطع نشه) و  فرمول تغییر نماهای سینمایی رو یاد گرفتیم (تغییر جای دوربین یا ارتفاع دوربین یا فاصله ی کانونی دوربین)

حالا می ریم سراغ مهم ترین قسمت یعنی آموزش اندازه نماها در سینما

اول باید بدونیم ما توی سینما ۳دسته ی اصلی نمای سینمایی داریم! دور، متوسط و نزدیک!

اعضای خانواده 7 نفره!

ما ۳ دسته ی اصلی نمای سینمایی داریم! دور، متوسط و نزدیک! یعنی ما ۳ تا مادر داریم که چندتا بچه دارن! پس این رو یاد بگیرین که ما کلا توی سینما ۷ اندازه ی نمای اصلی داریم! هر اندازه نمای دیگه ای که می شنوین از این ۷تا اندازه نما ساخته شده! شک نکنین!

پس ما کلا ۳ دسته ی اصلی اندازه نمای سینمایی داریم. هر کدوم از اون دسته ها هم یه تعداد بچه دارن! این جوری خانواده ی اندازه نماها در سینما ساخته می شه: ۳ تا مادر و چندتا بچه

دور دو تا بچه داره! نزدیک هم دو تا بچه داره! اما متوسط تک و تنهاست!

پس خانواده ی نماهای سینمایی این جوریه! دور و دو تا بچه ش (۳ تا) نزدیک و دو تا بچه ش (۳ تا) و متوسط!

پس کلا ۷ تا اندازه نما در سینما داریم! ۳+۳+۱=۷

حالا اسم اندازه نماهای سینما رو می نویسیم و بعد هم کاملا باهاشون آشنا می شیم!

خانواده دور: خیلی دور – دور – یه کمی دور

خانواده متوسط: متوسط

خانواده نزدیک: یه کمی نزدیک – نزدیک – خیلی نزدیک

دوربین رو بردار

دیدین چی شد؟! انگار یه دوربین دستمونه و می خوایم از یه آدم فیلم برداری کنیم! از خیلی دور می ریم به سمت اون آدم! اول خیلی دوریم! بعد کم کم می ریم جلوتر و می شیم دور! بعد می شیم یه کمی دور! چون هی داریم نزدیک تر می شیم! بعد می شیم متوسط! بعد می شیم یه کمی نزدیک! چون هنوز مونده تا نزدیک بشیم! بعد می شیم نزدیک! بعد هم دیگه خیلی نزدیک!

پس خانواده ی اصلی اندازه ی نماها به ترتیب از دور به نزدیک می شه:

1. خیلی دور
2. دور
3. یه کمی دور
4. متوسط
5. یه کمی نزدیک
6. نزدیک
7. خیلی نزدیک

حالا دونه به دونه اندازه های مختلف نماها رو بهتون یاد می دیم! برای آموزش اندازه نماها در سینما ما یه فرمول طراحی کردیم. طبق اون فرمول همه ی این اندازه ها رو یاد می گیرین.

ما توی این فرمول اندازه نماها رو توی 5 قدم بهتون یاد می‌دیم. توی قسمت پایین، راهنمای فرمول رو براتون آوردیم!

انگلیسیش                   اندازه نماها در سینما یه اسم انگلیسی هم دارن که توی این قسمت بهتون یاد می دیم

داخلی یا خارجی         هر اندازه نما برای ضبط فیلم توی ساختمون کاربرد داره یا بیرون ساختمون؟ (توی ساختمون می شه داخلی و بیرون ساختمون می شه خارجی)

چی می بینیم؟              هر کدوم از این نماها با اندازه های مختف برای نمایش چه چیزی مناسبه؟ یعنی ما توی اون اندازه نما، چه چیزایی می بینیم؟!

چطور می بینیم؟!          اون اندازه نماها در سینما، چیزها رو چطور بهمون نشون می ده؟!

کجا لازمش داریم؟!       حالا که این اندازه نما رو می شناسیم، بهتره کجا ازش استفاده کنیم؟!

حالا بریم سراغ آموزش دونه به دونه اندازه نماها در سینما و اندازه هاشون!

1- نمای خیلی دور (اکستریم لانگ شات)

انگلیسیش!                   Extreme Long shot و مخففش می شه XLS یا ELS

داخلی یا خارجی         این اندازه نما فقط توی نماهای خارجی کاربرد داره. چون دوربین خیلی از سوژه دوره و خونه‌ی هیشکی انقدر بزرگ نیست (حیاط خارجیه!)

چی می بینیم؟!              بین اندازه نماها در سینما، این اندازه نما همه چی رو به ما نشون می ده! کوه و دشت و جنگل و دریا و آسمون! چون خیلی دوریم! فرض کنین شما از فاصله ی ۱۰۰ متری یه منظره رو نگاه کنین! زمان رو هم بهمون نشون می ده! (مثلاً شب و روز و بهار و زمستون!) البته آدم ها توی این نما خیلی کوچیک و بی اهمیتن! پس هم محیط اطراف (مکان) رو می بینیم، هم زمان رو و هم آدم های خیلی کوچیک رو!

چطور می بینیم؟!          چون خیلی دوریم، جزئیات رو نمی تونیم ببینیم! فرض کنین از فاصله ی ۱۰۰ متری یه آدم رو ببینین! فقط می فهمین آدمه! نه بیشتر!

کجا لازمش داریم؟!       هر جا که می خوایم جایی رو یا فصلی رو و یا حال و هوای یه منطقه رو نشون بدیم! هر جا آدم ها اصل مطلب نیستن! توی تصویر زیر هم می بینین اون آدم در مقابل اطرافش چقدر کوچیک و بی اهمیته!

---

2- نمای دور (لانگ شات)

انگلیسیش!                   Long shot و مخففش می شه LS

داخلی یا خارجی!         بین همه اندازه نماها در سینما، این نما بیشتر توی نماهای خارجی ها استفاده می شه! مگه اینکه توی ساختمون خیلی خیلی بزرگی باشیم، مثل سوله که بتونیم دوربین رو از سوژه خیلی دور کنیم که سوژه خیلی کوچیک بشه!

چی می بینیم؟!              این نما هم خیلی چیزهای دور و بر رو بهمون نشون می ده! البته به آدم ها یه کم نزدیک تریم! زمان رو هم می تونیم ببینیم! پس مکان و زمان رو می بینیم با آدم هایی که یه کم نزدیک ترن!

چطور می بینیم؟!          گفتیم که به آدم ها نزدیک تریم، اما نه اونقدر نزدیک که جزئیاتشون رو ببینیم! اما یه آدم می تونه همه ی کادر رو پر کنه! اما نزدیک تر نباید بیاد!

کجا لازمش داریم؟!       هرجا محیط و اطراف از آدم ها مهمتره از این اندازه نما استفاده می کنیم! هرجا که فعلاً نمی خوایم شخصیت بازیگر رو بشناسیم!

توی تصویر زیر هم می بینین، درسته که آدم هم توی تصویر بزرگ تر شده! اما همچنان محیط مهمتر از بازیگره! یعنی ما با نمای دور به شناخت خوبی از شخصیت نمی رسیم!

---

3- نمای یه کمی دور (مدیوم لانگ شات)

انگلیسیش!                   Medium Long shot و مخففش می شه MLS

داخلی یا خارجی!         هم توی خارجی و هم توی داخلی!

چی می بینیم؟!              ما آدم ها رو از نزدیک تر می بینیم! اونقدر به آدم ها نزدیکیم که همه ی قدشون توی کادر جا نمی شه! البته توی نمای یه کمی دور، هم آدم ها رو می بینیم و هم محیط اطراف آدم ها رو! پس محیط و آدم ها به یه اندازه مهم هستن!

چطور می بینیم؟!          چون به آدم ها نزدیک شدیم، همه ی قدش و اندامشون توی کادر جا نمی شه، پس مجبوریم از یه جایی بدن آدم ها رو قطع کنیم! پس این نما اولین نما بین اندازه نماها در سینما هستش که بدن آدم‎ها رو توی تصویر قطع می کنه! معمولاً از زیر زانو آدم ‎ها رو نشون می دیم! (اگه آدم ها رو از بالای زانو نشون بدیم، می شه کابوی شات یا نی شات یا اَمِریکن شات)!

کجا لازمش داریم؟!       هرجا می خوایم کم کم از محیط فاصله بگیریم و به بازیگر نزدیک شیم از این اندازه نما استفاده می کنیم!

همونطور که توی تصویر هم می بینیم، توی نمای یه کمی دور، هم محیط رو داریم و هم آدم رو! انگار محیط و آدم ها به یک اندازه مهم هستن!

البته تصویر زیر یه نمای کابوی شات، نی شات یا اَمِریکن شات هستش که توی فیلم های وسترن استفاده می شه! کابوی شات یا نی شات همون مدیوم لانگ شاته که آدم رو از بالای زانو به بالا نشون می ده! چون با این اندازه نما می تونستن دست و اسلحه رو همزمان نشون بدن! این جوری می تونستن هیجان و تعلیق ایجاد کنن!

---

4- نمای متوسط (مدیوم شات)

انگلیسیش!                   Medium shot و مخففش هم می شه MS

داخلی یا خارجی!         هم توی خارجی و هم توی داخلی!

چی می بینیم؟!              توی اندازه نمای مدیوم شات، آدم ها از کمر قطع می شن! پس یعنی به آدم ها نزدیک تر از قبل هستیم!

چطور می بینیم؟!          چون به آدم ها خیلی نزدیک تریم، پس می تونیم جزئیات آدم ها رو ببینیم و احساساتشون رو تقریباً بفهمیم! ما توی زندگی خودمون هم آدم ها و اطرافمون رو با این اندازه نما می بینیم! پس تماشاگر خیلی با این نما راحت تره، چون همه چیز رو خودش این جوری می بینه!

رایج ترین اندازه نما توی سینما، نمای متوسط یا معمولی (Medium Shot) هستش! یعنی بیشترین چیزی که توی فیلم می بینیم، نمای متوسط هستش! چون همه ی آدم ها توی زندگی بیشتر نمای مدیوم شات می بینن! کارگردان ها هم از این نما خیلی استفاده می کنن! که تماشاگرها با فیلم خیلی بهتر و راحت تر ارتباط برقرار کنن!

کجا لازمش داریم؟!       هروقت با بازیگر کاملاً آشنا شدیم و می خوایم کم کم با بازیگر احساس نزدیکی و دوستی داشته باشیم، از این نما استفاده می کنیم!

توی تصویر زیر هم می بینین که نمای متوسط، بازیگر رو از کمر قطع می کنه! پس بعضی ها به این نما، نمای کمر هم می گن! البته این غلطه، ولی مصطلحه! اگه جایی این واژه رو شنیدین اصلا تعجب نکنین!

---

5- نمای یه کمی نزدیک (مدیوم کلوزآپ)

انگلیسیش!                   Medium Close-up و مخففش هم می شه MCU

داخلی یا خارجی!         هم توی نماهای خارجی و هم توی نماهای داخلی!

چی می بینیم؟!              ما به آدم ها اونقدر نزدیکیم که از قفسه سینه به بالا می بینیمشون! البته همه ی صورت آدم ها رو به طور واضح می بینیم و حتی رنگ مو و چشم و …!

چطور می بینیم؟!          توی نمای یه کمی نزدیک ما حتی می بینیم که آدم ها به کجا نگاه می کنن! می بینیم که از طریق صورتشون چه اطلاعاتی به ما می دن! غم و شادی یا حسرت و رنج! این نکته رو بدونین هرچقدر دوربین به بازیگر نزدیک تر باشه، حرکت بازیگر بزرگ تر دیده می شه! پس کم کم توی نماهای نزدیک باید مراقبت حرکت های بازیگر باشیم!

کجا لازمش داریم؟!       هروقت می خوایم به شناخت کامل از بازیگر برسیم و باهاش صمیمی بشیم از این اندازه نما استفاده می کنیم! یعنی هروقت خواستیم تماشاگر با بازیگر دوست صمیمی باشه! توی تصویر زیر هم داریم یه کم با بازیگر صمیمی تر می شیم!

---

6- نمای نزدیک (کلوزآپ)

انگلیسیش!                   Close-up و مخففش هم می شه CU

داخلی یا خارجی!         هم نماهای خارجی و هم نماهای داخلی!

چی می بینیم؟!              صورت آدم ها همه ی کادر رو پُر می کنن! یعنی از پایین چانه تا بالای موی سر! پس تماشاگر کاملاً متمرکزه روی صورت بازیگر!

چطور می بینیم؟!          ما صورت بازیگر رو می بینیم، طوری که چیز دیگه ای حواسمون رو پرت نمی کنه! حرکت بازیگر توی این نما یه کم خطرناکه! چون با کوچکترین حرکت از کادر خارج می شه!

کجا لازمش داریم؟!       هروقت خواستیم که با بازیگر یکی بشیم! یعنی فرقی بین ما و بازیگر نمی مونه! ما کاملاً بازیگر رو درک می کنیم و باهاش هم احساسیم! توی تصویر زیر هم با بازیگر خیلی صمیمی شدیم!

---

7- نمای خیلی نزدیک (اکستریم کلوزآپ)

انگلیسیش!                   Extreme Close-up و مخففش می شه ECU یا XCU

داخلی یا خارجی!         هر دو، چون فقط قسمتی از صورت بازیگر روی پرده دیده می شه!

چی می بینیم!               صورت بازیگر اونقدر بزرگ شده که فقط قسمتی از صورتش توی کادر جا می شه! مثلاً فقط چشمهای بازیگر! پس ما فقط جزئیات رو می بینیم!

چطور می بینیم؟!          ما فقط جزئیات صورت بازیگر رو می بینیم! صورت بازیگر اونقدر بزرگ شده که با کوچکترین تکان، بازیگر از کادر خارج می شه!

کجا لازمش داریم؟!       اندازه نماها در سینما متفاوت هستن! ما توی نمای اکستریم کلوزآپ، توی فکر و احساسات و اندیشه های بازیگر هستیم! پس باید حواسمون باشه که خیلی از این اندازه استفاده نکنیم، چون خیلی حساسه! یعنی خیلی به چشم میاد و تماشاگر رو خیلی زود خسته می کنه! تصویر هم زیر یه اکستریم کلوزآپ هستش!

---

اینجای کار!

خُب حالا تا این جا ما خیلی دقیق و درست اندازه نماها در سینما رو یاد گرفتیم! آموزش اندازه نماهای سینمایی برای یه کارگردان از همه چیز واجب تره! چون کارگردان با این اندازه ها فیلمش رو می سازه! بدون یاد گرفتن دقیق و کامل اندازه نماهای سینمایی، شما هرگز کارگردان خوبی نخواهید شد!

اگه شما هم می خواین همه ی سینما رو به این دقت یاد بگیرین و هیچ کسی از شما بیشتر سینما رو بلد نباشه، فیلم بساز رو دنبال کنین! ما توی فیلم بساز آموزش های خیلی مفید و جامعی براتون طراحی کردیم!

در ضمن اگه می خواین برای همیشه از دست آموزش های پراکنده و تیکه تیکه خلاص بشین. فقط یه بار برای همیشه اندازه نماهای سینمایی رو خیلی تخصصی و قدرت مند یاد بگیرین. ما توی بسته آموزشی متر کردن نماها همه چیز رو در مورد اندازه نماها گفتیم و یه کمی هم ترکیب بندی و شناخت لنز بهتون آموزش می دیم! اگه می خواین خیلی زود برای فیلم شما هم صف ببندن، تنها راه شروع قدرتمند سینما همینه! آموزش اندازه نماهای سینمایی! شک نکنین!

روی تصویر زیر کلیک کنین