ترکیب بندی سینمایی
4.4
(16)

ترکیب بندی سینمایی یکی از آموزشهای مهم سینما هستش! تا حالا فکر کردین اگه ترکیب بندی در سینما نباشه فیلم ها چطور ساخته می شن؟ خُب حتما با خودتون می گین که بدون ترکیب بندی ساخته می شن! توی ترکیب بندی سینمایی می بینیم تقریبا همه دانشجوها و هنرجوهای تازه کار سینما دچار این اشتباه می شن. اون ها فکر می کنن که کارگردانی که ترکیب بندی سینما رو بلد نباشه، فیلم رو بدون ترکیب بندی می سازه. یکی از پایه های ترکیب بندی سینمایی، شناخت ترکیب بندیه!

همینجا این نکته رو یاد بگیرین که فیلم بدون ترکیب بندی اصلا وجود نداره! یعنی هیچ فیلمی بدون ترکیب بندی ساخته نمی شه. یعنی نمی تونه ساخته بشه. این یکی از پایه‌های آموزش کارگردانی هستش!

مثل این می مونه که شما توقع داشته باشین بدون آهن و سنگ و آجر یه ساختمون ساخته بشه.

آهن و سنگ و آجر

خُب گفتیم بدون ترکیب بندی فیلم وجود نداره و بدون آهن و سنگ و آجر هم ساختمون وجود نداره. اما به یه نکته خیلی دقت کنین. فرق کارگردانی که ترکیب بندی سینمایی بلده و کارگردانی که ترکیب بندی بلد نیست مثل معماری هستش که آهن و سنگ و آجر داره، اما معماری بلد نیست.

اگه ساده بخوایم بهتون بگیم می شه اینکه همه کارگردان ها ترکیب بندی می کنن، اما بعضی هاشون، ترکیب بندی سینمایی رو آموزش دیدن و می دونن باید چطور ترکیب بندی رو طراحی کنن. ولی بعضی هاشون ترکیب بندی بلد نیستن و ترکیب بندی هاشون اتفاقیه! یعنی به صورت اتفاقی گلدون سمت چپ قرار می گیره و قاب عکس سمت راست و …

همین باعث می شه که فیلمشون رو نمی شه تحمل کرد. فیلمشون تبدیل شده به یه سری تصویر بی سر و سامان که معنی و مفهومی که انتقال هم می ده، اشتباهه.

فرمول های عجیب!

توی ترکیب بندی سینمایی یه سری فرمول و تکنیک وجود داره. کارگردان به وسیله اون تکنیک ها و فرمول ها ترکیب بندی فیلمش رو طراحی می کنه. یعنی کارگردان اول نقطه و خط و سطح و مبانی ترکیب بندی رو یاد می گیره. بعد از مبانی و ترکیب بندی پایه، تکنیک ها و فرمول های خیلی درخشانی رو یاد می گیره که فیلمش رو صدها برابر قدرتمندتر می کنن. به هر حال ما علوم سینمایی جدید رو از مدارس سینما در کشورهای مختلف می گیریم و به شما می دیم!

چشم های ما

به نظرتون چشم های بیننده از ترکیب بندی سینمایی چه چیزی رو می خوان؟ یعنی وقتی می خوایم یه فیلم درخشان بسازیم، ترکیب بندی رو باید بر اساس چه چیزی طراحی کنیم؟

ترکیب بندی سینمایی می گه این سوال فقط یه جواب داره: ما ترکیب بندی رو بر اساس چشم و مغز بیننده طراحی می کنیم.

یعنی ما ترکیب بندی سینمایی رو طراحی می کنیم که چشم بیننده جای خاصی رو ببینه و جور خاصی ببینه. که مغز هم از این اطلاعاتی که چشم از تصویر گرفته، خوشش بیاد. در ضمن باید توجه کنیم که چشم بیننده رو باید همیشه روی تصویر بچرخونیم.

نباید بذاریم که بیننده همیشه یه جای تصویر رو نگاه کنه. یعنی یه کمی که چپ تصویر رو نگاه کرد باید کاری کنیم که به راست بره. یه کمی به پایین بره و بعد برگرده بالا!

این کار رو فقط ترکیب بندی می تونه انجام بده.

یه تکنیک جادویی

اینجا به طور خیلی خلاصه یکی از تکنیک های ترکیب بندی رو بهتون آموزش می دیم. این تکنیک به ما یاد می ده وقتی می خوایم ترکیب بندی رو طراحی کنیم و یا می خوایم دوربین رو حرکت بدیم، چه چیزی رو باید رعایت کنیم؟ یعنی باید ترکیب بندی سینمایی رو با تکنیکها آموزش ببینیم.

وقتی ما می خوایم چشم های بیننده رو از سمتی به سمت دیگه هدایت کنیم، باید توجه کنیم که بهتره از چه سمتی به چه سمتی هدایت بشن. یعنی از راست برن به چپ یا از بالا بیان پایین و …

یه نکته طلایی

این نکته رو توجه کنین که کادر تصویر پُر از انرژیه! ما با قرار دادن عناصر تصویری اون انرژی ها رو آزاد می کنیم. حالا این انرژی هایی که همه جای کادر هستن، متفاوت هستن. یعنی بعضی هاشون انرژی های مثبت و خوبی هستن و بعضی هاشون نه!

حالا نکته طلایی ترکیب بندی سینمایی اینجاست که یه انرژی مزاحم (برای چشم و مغز) سمت چپ تصویر قرار داره و نمی ذاره هیچ چیزی سمت چپ بمونه.

چشم ما هم از سمت چپ فرار می کنه به سمت راست.

ترکیب بندی سینمایی – تکنیک حرکت بالا به پایین

حالا که انرژی های کادر رو هم فهمیدین، این تکنیک رو بهتون آموزش می دیم.

1) همیشه وقتی می خواین ترکیب بندی رو طراحی کنین، طراحی رو از سمت چپ به راست انجام بدین. یعنی کاری کنین که چشم بیننده از سمت چپ به راست حرکت کنه! (چون انرژی مزاحم سمت چپه و چشم دوست داره از سمت چپ به راست فرار کنه. اگه فیلم شما چشم رو برای این فرار کمک کنه، چشم عاشق فیلمتون می شه)

2) همیشه توی ترکیب بندی سینمایی عناصر تصویری رو طوری طراحی کنین که چشم از بالا بیاد پایین، نه از پایین بره بالا. این به دلیل قانون جاذبه زمینه! چون ما توی زندگیمون قانون جاذبه رو داریم و مغز ما قبول نمی کنه چیزی بدون ابزار پرواز کنه. پس از بالا به پایین، برای چشم و مغز خیلی مورد قبوله.

حرکت دوربین

حالا اگه فیلمتون پُر از حرکت های دوربین بود و خواستین یه فیلم خیلی پُر تحرک بسازین! این قانون های چپ به راست و بالا به پایین توی حرکت دوربین ها هم صادقه.

یعنی وقتی می خواین دوربین رو حرکت بدین، بهتره دوربین رو از سمت چپ به راست حرکت بدین. حرکت از راست به چپ دوربین برای مغز بیننده، خیلی سخت و غیر ممکنه! چون انرژی مزاحم سمت چپه.

قوانین ترکیب بندی سینمایی می گه اگه خواستین دوربین رو دوباره حرکت بدین، بهتره دوربین از بالا به سمت پایین بیاد. مغز ما این حالت رو خیلی بیشتر دوست داره! این هم به خاطر قانون جاذبه زمینه.

یه مثال

فرض کنین که بازیگر فیلم در حال فرار از دست پلیسه! حالا ما صحنه هایی رو می بینیم که بازیگر فرار می کنه و پلیس هم پشت سرش در حال تعقیبه. اگه می خواین که فرار اون دزد رو خیلی سخت تر از اون چیزی که هست نشون بدین، دزد باید از سمت راست تصویر به سمت چپ فرار کنه.

اما ترکیب بندی سینمایی می گه اگه می خواین نشون بدین که فرار دزد خیلی ساده هستش و دزد داره به سادگی فرار می کنه و مشکلی وجود نداره، دزد باید از سمت چپ تصویر به سمت راست فرار کنه.

کار عملی

همین الان گوشی موبایلتون رو بردارین و از دوستتون فیلمبرداری کنین (حتما حواستون هست که گوشی رو باید افقی نگه دارین؟ چون کادر سینما افقیه)

شما دوربین رو ثابت نگه می دارین و دوربین موبایل رو حرکت نمی دین. به دوستتون بگین که از سمت راست به چپ حرکت کنه. حالا از سمت چپ به راست حرکت کنه. هر دوی این حرکت ها رو ضبط کنین.

حالا این تصاویر رو نگاه کنین. حسی که از دو تا تصویر می گیرین چیه؟ حتما می بینین که با تصویری ساده تر ارتباط برقرار می کنین که دوستتون از چپ به راست حرکت کرده. این همین راز انرژی های مزاحم توی ترکیب بندی سینمایی هستش.

حالا همین تمرین رو طوری انجام بدین که دوستتون ثابت ایستاده و شما دوربین رو حرکت می دین. یه بار از چپ به راست و یه بار از راست به چپ.

میانگین امتیاز 4.4 / 5. تعداد آرا: 16

تا کنون امتیازی برای این مطلب ثبت نشده است.

دوره پیشنهادی فیلم بساز

تخفیف: 40%
2,350,000 تومان

این مقالات را هم بخوانید!

10 دیدگاه برای “ترکیب بندی سینمایی، آموزش تکنیک حرکت دوربین و چشم بیننده+ ویدیو

  1. سحر گفته:

    سلام . ممنون . اما عزیزان از پلان های سینمایی استفاده کنید برای مثال هاتون … این عکسها فانتزی هستند اصلا مثال مناسبی برای آموزش نمی باشند .وقوی بحث درباره سینماست، تصاویر از سینما کارکرد دارد نه عکاسی اونم ژانر خاصی از اون که تعمدا زاویه رو چرخونده طوری که زن و مرد و ماشین در کرن تصویر قرار بگیرند… اصلا مثالهای خوبی برای تدریس انتخاب نشده

    • تیم فیلم بساز گفته:

      سلام به شما
      توی هر متدی از آموزش سینما که بخوایم مثال بزنیم آموزش بر اساس تصاویر ثابت انجام می شه توی کل جهان
      مثلا توی مدرسه “لودز” لهستان برای تدریس ترکیب بندی از نقاشی استفاده می کنن
      توی مدرسه هنر رُم از مجسمه و نقاشی
      آموزش ترکیب بندی نیاز به تحلیل یه فریم داره که باید ثابت باشه
      در ضمن اینکه این تصویر dutch angle (کج) هستش ربطی به موضوع نداره
      چه تصویر تراز باشه و چه نباشه چشم تمایل به دیدن پایین تصویر رو داره

      از نظر و پیشنهادتون سپاس با ما همراه باشین

  2. مجید گفته:

    خسته نباشید ،واقعا عالی و مفید.
    بنده هیچ تخصصی توی این رشته نداشتم ولی با آموزشهای شما کلی پیشرفت کردم.

  3. عمران محمدی گفته:

    دقیقن درست است اگه در فیلم های کلاسیک و خوب دقت کنیم می بینیم موضوع ها خیلی درست است کارگردان ها که کادر بندی و قوانین نمی دانند عقب می مانند و نمی توانند کارشان را بهتر کنند

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ورود | ثبت نام
شماره موبایل یا پست الکترونیک خود را وارد کنید
برگشت
کد تایید را وارد کنید
کد تایید برای شماره موبایل شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد تا دیگر
برگشت
رمز عبور را وارد کنید
رمز عبور حساب کاربری خود را وارد کنید
برگشت
رمز عبور را وارد کنید
رمز عبور حساب کاربری خود را وارد کنید
برگشت
درخواست بازیابی رمز عبور
لطفاً پست الکترونیک یا موبایل خود را وارد نمایید
برگشت
کد تایید را وارد کنید
کد تایید برای شماره موبایل شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد تا دیگر
ایمیل بازیابی ارسال شد!
لطفاً به صندوق الکترونیکی خود مراجعه کرده و بر روی لینک ارسال شده کلیک نمایید.
تغییر رمز عبور
یک رمز عبور برای اکانت خود تنظیم کنید
تغییر رمز با موفقیت انجام شد