نمای سینمایی چیه!؟ در ابتدای این آموزش که راجع به آموزش مقدماتی کارگردانی هستش، ما می‌خوایم به این سوال جواب بدیم. البته توی این آموزش از نظرات بوون هم استفاده می‌کنیم.
باید بگیم که فیلم هم مثل هر چیز دیگه‌ای، از عناصر کوچیکی تشکیل شده که وقتی اون عناصر کوچیک‌تر، کنار هم قرار می‌گیرن، فیلم به وجود میاد. حالا می‌خوایم به جواب نمای سینمایی چیه برسیم.
به‌عنوان مثال توی ادبیات، رمان‌ها و داستان‌ها رو کلمه‌ها می‌سازن. بعضی وقت‌ها، حذف کردنِ یه کلمه هم می‌تونه داستان رو نابود کنه یا حداقل معنی داستان رو عوض میکنه!
چیزهایی که فیلم رو می‌سازن!
اگه بخوایم فیلم رو هم مثل داستان به اجزای کوچیک‌تر خورد کنیم، می‌بینیم که کوچیک‌ترین قسمت یه فیلم، نما یا پلانه. پس نما چیه؟! کوچیک‌ترین بخش شکل دهنده یه فیلم، نما یا پلانه.
یعنی اگه کلمه کوچیک‌ترین چیزیه که داستان رو می‌سازه، کوچیک‌ترین چیزی که فیلم رو می‌سازه، نما یا پلانه.
یه ساختمون بلند رو در نظر بگیرین که چندین طبقه‌ست. درسته همین الان که ساختمون رو می‌بینیم چند طبقه هستش و خیلی مدرن به نظر می‌رسه. اما در واقع این ساختمون از هزاران آجر ساخته شده!
اگه این ساختمون رو یه فیلم در نظر بگیریم، آجرها نما یا پلان هستن!
نمای سینمایی، پلان یا شات
تو این قسمت می‌رسیم به معنی و مفهوم نمای سینمایی یا پلان. اولاً این رو بدونین سه کلمه نما، پلان و شات هم معنی هستن. اگه جایی یکی از اونها رو دیدین، بدونین، همه شون یه معنی دارن.
اما حالا دقیقاً نمای سینمایی چیه!؟
توی سینما ما با دوربین تصاویر رو ضبط می‌کنیم. یعنی وسیله ضبط ما دوربینه
دوربین با هر بار روشن شدنش، یه قسمتی از فیلم رو فیلمبرداری میکنه و در آخر همه قسمت‌های کوچیک رو تو مرحله پس‌تولید (تدوین) به همدیگه می‌چسبونیم و فیلم ساخته میشه.
پس از لحظه‌ای که دوربین شروع به ضبط میکنه تا زمانی که ضبط رو قطع می‌کنیم یک نما محسوب میشه.
زمانی که دوربین با فرمان کارگردان ضبط رو شروع میکنه تا زمانی که با فرمان کارگردان ضبط رو قطع میکنه، یه تیکه فیلم ضبط میشه! این یه تیکه از فیلم یا یه نمای سینمایی هستش.
اگه کارگردان فرمان ضبط رو ساعت ۲ بده و فرمان قطع رو هم سر ساعت ۲:۰۳ صادر کنه، زمان پلانی که ضبط شده ۳ دقیقه است. به همین سادگی!
اگه خیلی ساده‌تر بخوایم بگیم از لحظه شروع ضبط دوربین تا پایان ضبط دوربین یه نمای سینمایی فیلمبرداری میشه.
اما به یه شرط!
از شروع ضبط تا تموم شدن ضبط دوربین رو یه نمای سینمایی می‌گیم، به‌شرط اینکه این زمان پیوسته باشه. یعنی وسط ضبط نما، ضبط قطع نشه.
ویژگی‌های نمای سینمایی
نماهای سینمایی از لحاظ زمان و اندازه و زاویه و … انواع مختلفی دارن. هرکدوم از این نماها با ویژگی‌هایی که دارن، معناهای مختلفی رو می‌سازن و به مخاطب می‌رسونن.
چند تا مثال
به‌عنوان مثال هر چقدر زمان یک نمای سینمایی کمتر باشه، نماهای پشت سرهم حرکت بیشتری دارن! یعنی اگه ۱۰ تا نمای پشت سرهم، همه‌شون کوتاه باشن، ریتم فیلم تندتر میشه!
فرض کنین یه فیلمی که همه نماهاش 5 ثانیه‌ای و 10 ثانیه‌ای هستن، خروجیش پرتحرک‌تر و هیجان‌انگیزتره. برعکس هر چه‌قدر نمای سینمایی مدت زمان طولانی‌تری داشته باشه، کم تحرک‌تر و ساکن‌تره. هر چه یک نما هم درشت‌تر باشه، یعنی سوژه رو بزرگ‌تر نشون بده، یعنی از نظر احساسی ما به سوژه نزدیک‌تریم و برعکس.
به‌عنوان مثال زنی گریان توی یه دشت رو در نظر بگیرین که دوربین از دور اون رو ضبط کرده. ما اصلاً حس‌وحال بد اون زن رو درک نمی‌کنیم. اصلاً دلمون براش نمی‌سوزه! چون ما از دور می‌بینیمش و بهش نزدیک نیستیم. حالا اگه همون زن رو تو نمای بزرگ‌تری نشون بدیم، یعنی دوربین اون رو از نزدیک فیلمبرداری کرده باشه، به‌احتمال قوی زن رو خیلی عمیق‌تر درک می‌کنیم! یعنی احساسات‌مون بهش نزدیک‌تر میشه.
نمای تدوینی چیه!؟
نمای تدوینی چیزیه که دیگه توی آموزش کارگردانی خیلی کمتر ازش استفاده میشه، ولی شناختنش برای شما لازمه. گفتیم که نمای سینمایی ضبط بدون قطع یک تیکه فیلمه.
اما همیشه نمایی که ما ضبط می‌کنیم به همون صورت توی فیلم قرار داده نمی‌شه. شاید تدوینگر فیلم، نما رو به دو یا چند قسمت تقسیم کنه و از اون نما تو جاهای مختلف فیلم استفاده کنه.
باز هم مثال
به‌عنوان مثال نمایی رو در نظر بگیرین که مادری تو خیابون در حال دویدنه! ما این نما رو به مدت ۱ دقیقه ضبط کردیم.
نمای بعدی بچه‌ای رو نشون میده که در حال افتادن از روی تخت خوابشه.
حالا می‌خوایم نمایی که مادر رو نشون میده چند قسمت کنیم و با نمای بچه و تخت خواب به نوبت نشون بدیم تا هیجان و ریتم رو افزایش بدیم. به این کاری که کردیم می‌گن تدوین موازی و به هر کدوم از قسمت‌های کوچیک می‌گن نمای تدوینی! یعنی نمایی که تدوینگر خُردش کرده.
البته همیشه ملاک ما توی سینما، نمایی هستش که توی روز فیلمبرداری، ضبطش می‌کنیم.
حالا می‌دونین که نما یا پلان یا شات چیه، این نکته هم جالبه که واژه شات که هم‌معنی نما هستش، به معنی شلیک کردنه!
این واژه از اونجا وارد سینما و آموزش فیلمسازی شده که دوربینهای اولیه شبیه به تفنگ و مسلسل بودن! این دوربینها شلیک می‌کردن و تصاویر رو ضبط می‌کردن.
دوره پیشنهادی فیلم بساز
%51 تخفیف
1,930,000 تومان
13 دیدگاه برای “اولین درس سینما: نمای سینمایی چیه!؟ (نما یا پلان یا شات) ”
سلام من از دیروز آموزش خودمو شروع کردم سایت خیلی خیلی خوبی دارید ممنون
سپاس از شما
با قدرت ادامه بدین
اموزش اینکه پلان به زاویه دیگری تغییر
میکنه یعنی دریک سکانس چندبارزاویه دوربین بایک دوربین تغیییرمیکنه هم هم دارید؟؟
سلام به شما
چیزی که شما می گین همون دکوپاژه
باید دکوپاژ رو آموزش ببینین که ما اواخر شهریور ماه دوره دکوپاژ رو منتشر می کنیم
سلام من در حال حاضر خود را وسط جنگلی پر از راز و رمز تصور میکنم میخواستم بدونم نقطه شروع در سایت چیه؟؟
چون من وارد شدم و چندین مطلب شما رو خوندم و لحظه ای احساس کردم مغزم ارور داد چون مطالب مرتبط هستش و مثلا در جایی میگید ما قبلا در …توضیح دادیم اما من نمیدونم کجا بوده یا میگید برای اطلاعات بیشتر اینجا رو مطالعه کنید که من نمیدونم قبل یا بعد اون مطلب موضوعی وجود داره یا نه ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام به شما
به منوی بالای سمت راست مراجعه کنین و آموزش پایه سینما رو مطالعه کنین
سلام
عرض ادب و خداقوت خدمت تیم حرفه ای و محترم فیلم بساز ❤️
در مرحله ی اول تشکر کنم بابت سایت فوق العاده و حرفه ای تون دمتون گرم واقعا
و در مرحله ی دوم یک انتقاد داشتم : مطالب و آموزش هاتون عالیه فقط اینکه دسته بندی و ترتیب درستی نداره اگر بتونید دسته بندی اش رو درست کنید عالی عالی میشه،
(یعنی مثلا از مرحله ی عمق میدان میره تو نورسنج ی از نور میره دکوپاژ و… ، اگر این ترتیب درست بشه عالی میشه
بازم ممنون تشکر???☑️
سلام به شما
تا حد امکان سعی می کنیم مسیر بهینه باشه
سایت پرفکت آموزش کارگردانی سینما یعنی این واغعن تونستین بترکونین
سلام. خسته نباشید. همیشه به این فکر میکردم که چرا همه، سینما رو اینقدر پیچیده درس میدن، یا چرا کسی نیست که ساده و روان و ساده‌فهم این کار رو بکنه. حالا شما تونستید دانش سینما رو با زبانی جذاب، روان، آموزنده و از همه مهمتر ساده توضیح بدید. شما رو تحسین میکنم و هر روز مطالب اینستاگرام، کانال و سایتتون رو دنبال میکنم. ازتون ممنونم، و یک خسته نباشید جانانه بهتون میگم. پایدار باشید و همینطور ادامه بدید.
سپاس از لطف و انرژی شما
با وجود همراهان عزیزی مثل شما، با قدرت پیش می‌ریم
شاد و موفق باشین
سلام خدمت تیم فیلم بساز.
این آموزش هم مثل سایر آموزش‌های توی سایت، موضوع مورد بحث رو ساده و روان به طور کامل توضیح میده.
ممنون که زحمت کشیدن متن رو ویرایش کردین، خیلی بهتر شده.
سلام به شما همراه گرامی ما،
دقیقاً درست گفتین،
آموزش‌های فیلم بساز دوباره دارن ویرایش می‌شن
ما از نظرهای شما همراهان عزیزمون به این کم و کاستیها می‌رسیم
شاد و موفق باشین