ما توی سینما با نماها سر و کار داریم، یعنی هر چیزی که توی فیلم می‌بینیم رو داریم با نماها می‌بینیم. نماها مثل پنجره‌هایی هستن که تماشاگر از توی این پنجره‌ها می‌تونه فیلم رو ببینه! طراحی نما در فیلم یعنی طراحی همین چیزهایی که توی فیلم دیده می‌شه. در ضمن یکی از درسهای اصلی آموزش کارگردانی دانشگاه فیلم ملبورن طراحی نما در فیلم هست.

بعضی وقت‌ها این پنجره‌ها خیلی به آدمها نزدیک هستن و بازیگرها توشون خیلی بزرگ دیده می‌شن. اما بعضی وقت‌ها این پنجره‌ها اونقدر دور هستن که تماشاگرها به سختی می‌تونن بازیگرها رو ببینن.

پنجره‌های رو به جهان

حالا که می‌دونیم که فیلمها از طریق این پنجره‌ها یعنی نماها دیده می‌شن، باید بدونیم که کارگردانها باید این پنجره‌ها رو برای تماشاگرها طراحی کنن. کارگردانها دستور می‌دن که تماشاگرها توی اون پنجره‌ها چه چیزهایی ببینن، یعنی طراحی نما در فیلم رو انجام می‌دن.

حالا می‌خوایم بدونیم که کارگردانها چطور این نماهای مختلف رو طراحی می‌کنن که تماشاگرها بتونن از توی این نماها زیباترین تصاویر فیلم رو ببینن. به این نکته دقت کنین که کارگردانها برای طراحی این نماها خیلی چیزها رو باید بلد باشن و خیلی چیزها رو باید بدونن که بتونن طراحی نما در فیلم رو انجام بدن. اما ما توی این آموزش می‌خوایم در مورد ابزارهای طراحی نماها صحبت کنیم.

ابزارهای مورد نیاز

خُب کارگردانی هم مثل هر شغل دیگه ای نیاز داره که یه سری ابزار رو در اختیار داشته باشه که بتونه کارش رو به درستی انجام بده.

بعضی از این ابزارها فیزیکی هستن، یعنی می شه با چشم اونها رو دید مثل دوربین! اما بعضی ابزارها هم فیزیکی نیستن و نمی‌شه اونها رو دید. مثل تکنیکهای کارگردانی که هر کارگردانی اونها رو بلده اما با چشم دیده نمی‌شه. بعضی از این ابزارهای غیر فیزیکی (تکنیکها) برای طراحی نما در فیلم از نون شب هم واجب‌ترن!

3 ابزار حیاتی برای طراحی نما در فیلم

حالا می‌خوایم با 3 تا ابزار مهم آشنا بشیم که می‌تونه به کارگردان کمک کنه که نماهای فیلمش رو طراحی کنه. البته بعد از اینکه این 3 ابزار رو شناختیم در مورد هر کدومشون یه کمی با هم صحبت می‌کنیم. این 3 ابزار طراحی نما در فیلم عبارتند از:

1. جای دوربین
2. زاویه دوربین
3. فاصله کانونی

1. جای دوربین

هیچ می‌دونین یکی از کارهایی که هر کارگردانی باید به درستی بلد باشه انجامش بده چیه!؟ دقیقا درسته، پیدا کردن جای درست دوربین برای طراحی نما در فیلم.

هر چند پیدا کردن دقیق‌ترین و درست‌ترین جای دوربین نیاز به تجربه و مهارت خیلی زیادی داره، اما می‌شه با تمرین هم کم‌کم این رو یاد گرفت که دوربین رو دقیقا کجا باید بذاریم! جای دوربین به تماشاگر می‌گه که از کجا و کدوم طرف فیلم رو ببینه.

اگه کارگردان دوربین رو روبروی بازیگر بذاره تماشاگر معنی مشخصی رو برداشت می‌کنه. حالا اگه توی همین فیلم کارگردان دوربین رو کنار بازیگر بذاره، معنی متفاوتی رو به تماشاگر می‌رسونه. البته ما توی سایت فیلم بساز یه آموزش جداگانه برای جایگذاری دوربین طراحی کردیم که کافیه توی کادر جستجوی بالای سایت اون رو جستجو کنین.

2. زاویه دوربین

ما توی سینما زاویه‌های مختلفی داریم که هر کدوم از این زاویه‌ها توی طراحی نما در فیلم معنی و مفهوم مشخصی دارن. مثلا اگه دوربین از چشم‌های بازیگر پایین‌تر باشه، تماشاگر به این نتیجه می رسه که بازیگر توی این صحنه خیلی قدرتمنده. اما اگه دوربین بالاتر از چشمهای بازیگر باشه، نمای فیلم طوری به نظر می‌رسه که بازیگر ضعیفه و توی موقعیت خطرناکی قرار گرفته.

زاویه دوربین دومین ابزار برای طراحی نما در فیلم هست. یعنی اگه جای درست دوربین رو پیدا کنین و زاویه مناسبی برای دوربین در نظر بگیرین، بیشتر از نصف مسیر رو درست طی کردین! البته اینها همگی به این بستگی داره که شما چقدر در مورد فیلمنامه‌تون شناخت دارین و چقدر مبانی سینما و دکوپاژ رو بلدین.

البته ما توی سایت فیلم بساز یه آموزش جداگانه برای زاویه دوربین در سینما طراحی کردیم که کافیه توی کادر جستجوی بالای سایت اون رو جستجو کنین.

3. فاصله کانونی

دقت کردین وقتی با یه ذره‌بین به یه چیزی نگاه می‌کنیم اندازه‌های اون چیز تغییر می‌کنه!؟ وقتی ذره‌بین رو ازش دور می کنیم، اندازه اون کوچیک می‌شه و ذره بین رو بهش نزدیک می‌کنیم، اندازه اون بزرگ می‌شه. لنز دوربین هم دقیقا همین‌جوریه.

پس شناخت لنز و فاصله کانونی هم برای طراحی نما در فیلم لازمه. وقتی لنز دوربین بلندتر باشه، همه چیزها بزرگتر دیده می‌شن و وقتی لنز دوربین کوتاه‌تر باشه، همه چیزها کوچیک‌تر دیده می‌شن. البته باید در مورد لنزها شناخت بیشتری داشته باشین که یه آموزش جداگانه برای شناخت لنزها در سینما طراحی کردیم که کافیه توی کادر جستجوی بالای سایت اون رو جستجو کنین.

یه پیشنهاد طلایی برای هنرجویان سینما

حالا که با 3 ابزار مهم طراحی نما در فیلم آشنا شدین، می‌تونین به راحتی نماهای زیبایی رو فیلمبرداری کنین. مثلا فرض کنین که می‌خواین یه مردی رو توی فیلم نشون بدین که توی دادگاه نشسته و داره صادقانه حرف می‌زنه. اول باید جای دوربین رو پیدا کنین.

اگه با مبانی کارگردانی آشنا باشین، می دونین اینجا باید دوربین روبروی مرد باشه، چون داره صادقانه صحبت می‌کنه. بعد از اون باید زاویه درستی رو برای این موقعیت انتخاب کنیم، چون می‌دونیم مرد داره صادقانه حرف می‌زنه، زاویه آی لِوِل رو برای این صحنه در نظر می‌گیریم. برای تعیین فاصله کانونی هم که حتما می‌دونین چون بحث بر سر صداقت هست و موقعیت دادگاه هست، بهتره از لنزی استفاده کنیم که دید انسان از محیطش نزدیکتره، یعنی لنز 50 که فاصله کانونی نرمال حساب می‌شه!

پیشنهاد طلایی من به شما اینه که اگه با این موارد آشنایی کمی دارین، بهتره همین الان آموزش سینما رو شروع کنین. ما روشی رو توی فیلم بساز ابداع کردیم، که اولین قدم آموزش سینما رو می‌تونین با سرعت جت بردارین. بهتون قول می‌دم این پیشنهاد تبدیل به طلایی ترین و لذت بخش‌ترین پیشنهاد کل زندگیتون بشه. پس همین الان به پیشنهاد من فکر کنید و دوره آموزشی قدم صفر سینما رو از طریق لینک زیر ثبت نام کنین. همین الان ثبت نام کنین، چون فردایی که منتظرش هستین هرگز نمیاد و شما هرگز کار خودتون رو شروع نمی‌کنین.