لنزها در سینما
4
(22)

لنزها در سینما، چیزهایی هستن که هویت فیلم ما رو می سازن! یعنی لنزها در سینما تعیین می کنن که فیلم ما چه شکلی باشه! تا حالا دیدین بعضی از دانشجوها و هنرجوهای سینما که اطلاعات ناقص کتاب ها رو حفظ می کنن!؟
مثلا در مورد شناخت لنزها در سینما یا انتخاب لنز برای یه فیلم فقط یه سری عدد حفظ کردن.
اون ها اصلا اون لنزها رو از نزدیک ندیدن، یا اگه دیدن هرگز نمی دونن فرق این لنزها چیه. چون اون ها فقط دستگاه حفظ کردن اطلاعات هستن!

ما با این دسته از دانشجویان و هنرجویان سینما کاری نداریم! ما با آموزش لنزها در سینما کار داریم.
توی این آموزش سایت فیلم بساز، می خوایم به صورت مختصر لنزها رو کالبد شکافی کنیم! ببینیم لنزهای مختلف به چه دردی می خورن و اصلا چرا ساخته شدن؟
حالا قدم به قدم لنزها در سینما رو آموزش می بینیم.

ما توی عکاسی و سینما کلا یه چیز داریم که بدون اون عکاسی و سینما معنی ندارن. نور!
اگه نور نباشه عکاسی و سینما بی معنی می شن! پس نور مثل خون توی رگ های سینما و عکاسیه و مثل هوا می مونه برای نفس کشیدن! بدون نور عکاسی و سینما می میرن.


حالا این نورها چطور باید استفاده بشن؟ هر نوری و با هر مقداری رو که نمی شه استفاده کرد! نورها رو باید کنترل کرد. مهم ترین ابزار کنترل نور، لنزها هستن. پس لنزها در سینما ابزار کنترل نور هستن!

حالا لنز چیه!؟

اولین سوال اینه که اصلا بفهمیم لنز چی هست؟ لنزها در سینما لوله هایی هستن که نورهای بیرون رو می فرستن داخل دوربین! نورهای بیرون از دوربین خیلی از هم جدا هستن و نامرتب می تابن. لنزها این نورها رو سر و سامون می دن. لنز می گه: خُب، همه نورها، مرتب کنار هم وایسین و به صف بشین، می خوایم شما رو بفرستیم تو دوربین!

پس لنزها در سینما موظف هستن که نورهایی که بیرون از دوربین می تابن رو متمرکز کنن! لنز باید برای ضبط تصویر از این نورها استفاده کنه.
در ضمن این رو بدونین مهم ترین چیزهایی که کیفیت تصویر رو تعیین می کنن، لنزها در سینما هستن.

آموزش سینما
آموزش کارگردانی
آموزش فیلمسازی
آموزش فیلم سازی
لنزها در سینما

کالبد شکافی لنزها در سینما

لنزها مثل لوله هایی هستن توی خودشون چیزهای خیلی خیلی مهمی دارن! مهم ترین اون چیزها دیافراگم و عدسی ها هستن!

عدسی ها، از اجزای لنزها در سینما

تا حالا با ذره بین کار کردین؟ یادتونه وقتی بچه بودین یه پارچه سیاه رو با ذره بین می سوزوندین؟
ذره بین رو با فاصله از پارچه نگه می داشتین و بعد از مدتی دود از اون پارچه بلند می شد! در واقع شما داشتین نورهای خورشید رو متمرکز می کردین! نورهای خورشید هم وقتی با هم متحد و متمرکز باشن، می سوزونن! پس عدسی ها موظف هستن که نورها رو برای ما متمرکز کنن.

البته این رو بدونین توی بیشتر لنزها، بیشتر از یه دونه عدسی داریم.
چون باید اون عدسی ها عقب و جلو برن و تصویری که می خوایم رو برامون بسازن.
البته دیدین که یکی از عدسی ها بیرونه و می تونین بهش دست بزنین. (البته این کار رو نکنین!)

دیافراگم، یکی از اجزای لنزها در سینما

دیافراگم تیغه های فلزی هستن که نمی ذارن نورها سرشون رو بندازن پایین و برن توی لنز! نورها باید جواب پس بدن! نورها باید اندازه شون رو بگن! حالا دیافراگم دستور می ده نورها با چه اندازه و هیکلی وارد دوربین بشن! پس دیافراگم اندازه و مقدار نور ورودی به دوربین رو تعیین می کنه.

پس لنزها در سینما شامل دو تا چیز هستن:
یک) عدسی های پشت سر هم هستن که نورها رو متمرکز می کنن
دو) دیافراگمی که اندازه و مقدار نور ورودی به بدنه دوربین رو تعیین می کنه.

آموزش سینما
آموزش کارگردانی
آموزش فیلمسازی
آموزش فیلم سازی 
filmbesaz

این جا قبل از هر چیزی باید دو تا نکته رو یاد بگیریم:

سنسور چیه؟  

عکاس ها قدیم ها فیلم هایی رو می خریدن که حلقه ای بود و اون ها رو توی دوربین می انداختن.
عکاس ها با اون فیلم ها عکاسی می کردن. بعدش هم اون فیلم های حلقه ای رو می دادن و چندتا عکس تحویل می گرفتن.

اما الان دیگه این جوری نیست. الان اون فیلم ها الکترونیکی شدن و نیازی نیست که هربار که عکاسی می کنیم یه فیلم نو بخریم. اون فیلم های الکترونیکی شده همون سنسورها هستن! پس سنسورها فیلم ‎های الکترونیکی هستن که توی دوربین ها قرار دارن. حواستون باشه که فیلم ها یه بار مصرف بودن، اما سنسورها چندهزار بار مصرف هستن!

سینما آموزش کارگردانی آموزش فیلمسازی آموزش فیلم سازی filmbesazcom

یه ریز نکته

این سنسورها مستطیل شکل هستن. تا حالا شنیدین می گن دوربین فول فریم؟ اندازه این سنسورها توی دوربین های فول فریم ۲۴ در ۳۶ هستش. بقیه سنسورها کراپ هستن، یعنی کوچیک تر از ۲۴ در ۳۶ هستن. این نکته رو بعدا لازم داریم. پس خوب یاد بگیرینش. (سنسور 24 در 36 فول فریم هست و بقیه کراپ)

اگه عرض مستطیل ۲۴ باشه و طولش ۳۶ باشه، یعنی قطرش تقریبا ۵۰ هستش. پس فاصله کانونی ۵۰ برای دوربین فول فریم می شه نرمال.

فهمیدین چی شد؟

سنسورها مگه مستطیل نیستن؟ سنسور فول فریم مگه ۲۴ در ۳۶ نیست؟ توی ریاضی داریم اگه عرض یه مستطیل ۲۴ باشه و طولش ۳۶ قطر مستطیل حدودا ۵۰ می شه! پس قطر سنسور هر عددی بود، لنز نرمال اون سنسور به اندازه عدد قطر هستش. سنسور فول فریم با ابعاد ۲۴ در ۳۶ قطرش ۵۰ هستش، پس لنز نرمالش می شه ۵۰ ! خیلی ساده ست!

فاصله کانونی چیه؟

فاصله عدسی بیرون از لنز تا سنسور می شه فاصله کانونی! یادتونه که یه عدسی از لنز بیرون بود که نباید بهش دست می زدین؟ فاصله اون تا جایی که سنسور توی دوربین قرار داره می شه فاصله کانونی. البته به یه شرط! به این شرط که تصویر واضح باشه.

اما راحت ترین راه تشخیص فاصله کانونی لنزها در سینما، عددیه که روی خود لنز نوشته شده! فاصله کانونی رو بر اساس میلی متر می شناسن. یعنی مثلا می گن لنز من 85 هستش. یعنی فاصله کانونی لنز من 85 میلی متر هستش. یعنی فاصله عدسی بیرونی لنز تا محل سنسور 85 میلی متره.

سینما آموزش کارگردانی آموزش فیلمسازی آموزش فیلم سازی filmbesaz filmbesaz

حالا بریم سراغ آموزشمون! خُب معلومه که همه چیزها توی جهان دسته بندی دارن تا بتونیم اون ها رو راحت توی مغزمون طبقه بندی کنیم. مثلا میوه های تابستانی و زمستانی. میوه های هسته دار و بدون هسته. میوه های ترش و میوه های شیرین و …

خُب لنزها هم مثل بقیه چیزها دسته بندی دارن. لنزها در سینما به ۳ جور دسته بندی می شن:

  1. بر اساس فیکس یا زوم بودن (خیلی ساده ش این می‌شه که آیا لنز ما یه عدد فاصله کانونی داره یا دوتا؟)
  2. بر اساس فاصله کانونی (عدد فاصله کانونی لنز ما زیاده یا کم؟)
  3. بر اساس قدرت و سرعت (لنزها چقدر سریع می تونن نورها رو متمرکز کنن؟)

1. لنزها در سینما بر اساس فیکس یا زوم بودن

فیکس یعنی ثابت! یعنی لنزهایی که بلند و کوتاه نمی شن. دیدین بعضی از عکاس ها لنزهایی دارن که بلند می شن و کوتاه می شن؟ اون ها لنزهای زوم هستن. اما بعضی از لنزها بلند و کوتاه نمی شن. یعنی فیکس و ثابت هستن. این به چه دردی می خوره؟ خُب معلومه! من اگه بخوام ۳ تا لنز ۵۰ و ۸۵ و ۱۳۵ رو با خودم ببرم، باید یه وانت هم کرایه کنم (محض شوخی!) اما یه لنز زوم همه این لنزها رو می تونه توی یه لنز به من بده.

در ضمن روی لنزهای فیکس فقط یه عدد فاصله کانونی نوشته شده مثلا ۵۰

اما روی لنزهای زوم دو تا عدد هستن که یکی کوچیک و یکی بزرگه. یعنی این لنز فاصله کانونی های از عدد کم رو تا عدد بزرگ توی خودش داره. نگران نباشین!

البته لنزهای زوم حتما تعداد عدسی های بیشتری رو توی خودشون دارن. هرچقدر هم تعداد عدسی ها بیشتر باشه، نور بیشتر افت پیدا می کنه. چون اون نور بیچاره داره از صدتا عدسی رد می شه که به دوربین برسه!

عکس سمت راست یه لنز زومه که فاصله کانونی ۲۴ تا ۷۰ داره.
عکس سمت چپ هم یه لنز فیکسه ۵۰ میلی متری هستش.

سینما آموزش کارگردانی آموزش فیلمسازی آموزش فیلم سازی filmbesaz آموزشگاه سینمایی

2. لنزها در سینما بر اساس فاصله کانونی

بر اساس فاصله کانونی ما سه دسته لنز داریم:

یک) لنز نرمال Normal که تقریبا مثل چشم خود ما می بینه (البته هیچ لنزی دقیقا مثل چشم آدم ها نمی تونه ببینه!)
دو) لنز واید اَنگِل Wide-angle که واید هم صداش می کنن و وسیع تر از چشم ما می بینه
سه) لنز تله فُتو Telephoto که تله هم صداش می کنن و جمع وجورتر از چشم خودمون می بینه

همین پایین چندتا عکس از انواع لنزها در سینما رو می بینیم

سینما آموزش کارگردانی آموزش فیلمسازی آموزش فیلم سازی filmbesaz لنز واید
لنز واید اَنگِل
سینما آموزش کارگردانی آموزش فیلمسازی آموزش فیلم سازی filmbesaz لنز نرمال
لنز نرمال
سینما آموزش کارگردانی آموزش فیلمسازی آموزش فیلم سازی filmbesaz لنز تله فتو
لنز تله فُتو

یادتونه که گفتیم، اگه دوربین ما فول فریم باشه، یعنی سنسورش ۲۴ در ۳۶ هستش. یعنی قطرش ۵۰ هستش. پس لنز نرمال برای اون سنسور با قطر ۵۰ می شه ۵۰ میلی متر.

فاصله کانونی هر لنزی کمتر از 50 باشه، می شه لنز واید اَنگِل
فاصله کانونی هر لنزی بیشتر از 50 باشه می شه لنز تله فُتو

یه نکته

هرچقدر فاصله کانونی بیشتر باشه، لنز هم بلندتره. هرچقدر فاصله کانونی کمتر باشه، لنز هم کوتاه تره.

یه نکته طلایی!

توی دوربین هایی که فول فریم نیستن (یعنی دوربین های کراپ) شما فقط یه نکته رو یادتون باشه. لنز ۳۵ برای دوربین های کراپ، می شه لنز نرمال. به حرف هیچ کسی هم توجه نکنین!

افرادی که حفظ کننده اعداد هستن می گن که فاصله کانونی ۲۸.۵ تا ۳۴.۶ برای دوربین های کراپ می‎شه لنز نرمال! بله! ما هم می دونیم! ولی این چیزیه که روی کاغذه. اگه کمی کار کنین و تجربه کنین، می فهمین که لنزها رو اول باید آموزش ببینین و بعد تجربه کنین. ما با تست کردن و مقایسه لنزهای مختلف، قطعا به شما می گیم فاصله کانونی دوربین های کراپ ۳۵ هستش!

پس توی لنزهای دوربین های کراپ، فاصله کانونی لنز نرمال می شه ۳۵. هر فاصله کانونی کمتر از 35 توی دوربین کراپ می شه واید اَنگِل و هر فاصله کانونی بیشتری می شه تله فُتو

یه نکته طلایی تر در مورد لنزها در سینما

به لنزهایی که دیگه خیلی خیلی واید اَنگل هستن می گن اولترا واید، به لنزهایی هم که خیلی خیلی تله فُتو هستن، می گن سوپر تله

یه نوع لنز هم داریم که از اولترا واید هم گذشته و بهش می گن فیش آی، یعنی چشم ماهی! این لنزها انقدر وسیع می بینن که مثل تصویریه که چشم های ماهی می سازه. چون چشم های ماهی دو طرف سرشه، تصویر خیلی خیلی واید می شه!

3. لنزها در سینما بر اساس قدرت و سرعت

اینجا دو تا دسته بندی مهم داریم که خیلی سریع می گیم و می ریم:

یک) بر اساس اندازه دهنه ی لنز (این شماره روی دهنه ی لنز نوشته می شه و در واقع قطر لنزه. دهنه هم به جلوی لنز می گن!)
دو) بر اساس بازترین دیافراگم (یادتونه که اون محافظ فلزی توی لنز اسمش دیافراگم بود؟! دیافراگم کارش این بود که مقدار نور رو اندازه می گرفت! یعنی بر اساس اندازه و مقدار نورها اجازه می داد نورها برن توی دوربین یا نه)

و سرانجام انتخاب لنزها در سینما

انتخاب درست لنزها برای کسی که لنزها رو می شناسه مثل آب خوردنه! اما کسی که همه چیز رو فقط حفظ کرده، خُب به جایی هم نمی رسه! حالا که ما لنزها در سینما رو بررسی کردیم، باید بتونیم برای کارمون یه لنز درست رو انتخاب کنیم. اما چطور؟

برای انتخاب لنزها در سینما باید 3 چیز رو یاد بگیریم:

اول) زاویه دید

زاویه دید یعنی اینکه لنزمون گسترده ببینه یا جمع و جور یا مثل چشم خودمون! اگه می خوایم گسترده ببینه واید و اگه می خوایم جمع وجور ببینه، تله فُتو رو انتخاب می کنیم. اگه می خوایم مثل چشم خودمون ببینه هم لنز نرمال رو انتخاب می کنیم.

دوم) بزرگنمایی

بزرگنمایی یعنی لنز، تصویر رو چقدر بزرگ یا کوچیک کنه! وایدها تصویر رو کوچیک می کنن و تله ها تصویر رو بزرگ می کنن. نرمال که مثل چشم خودمون می بینه یعنی بزرگ و کوچیک نمی کنه.

سوم) پرسپکتیو درست

پرسکتیو درست برامون مهمه یا نه؟! خیلی ساده باید این رو بررسی کنیم.
برای عکس گرفتن از چیزهایی که می خوایم مثل خود واقعیش باشه، پرسپکتیو درست خیلی خیلی مهمه! اما خیلی وقتها برای عکسهایی که می خوایم توش کارهای عجیب و غریب بکنیم، پرسپکتیو نباید درست باشه.

خیلی ساده ست!

پرسپکتیو شبیه واقعیت = لنز نرمال
خط های از هم دور و کج و کوله = لنز واید
خط های به هم نزدیک و تو هم رفته = لنز تله

حالا برای انتخاب لنز، یه فرمول ۳ مرحله ای یاد می گیرین که همه چی رو حل می کنه:

مرحله اول: چه پرسپکتیوی می خواین؟ (درست یا نه؟!)
مرحله دوم: چه زاویه دیدی می خواین؟ (وسیع یا جمع و جور)
مرحله سوم: بزرگنمایی می خواین یا نه؟

حالا یک به یک این سوالات رو پاسخ می دین و لنزتون بر اساس اطلاعاتی که از لنزها دارین انتخاب می کنین.

حالا یه سوال

ما باید هر بار کلی لنز رو با خودمون ببریم سر فیلم برداری؟
اصلا پولش رو داریم؟
اصلا وقت تست کردن این همه لنز رو داریم؟
خُب باید روشی وجود داشته باشه که بتونیم حتی بدون ابزار هم لنز درستی رو برای فیلممون انتخاب کنیم

تا این جا یه کمی در مورد لنزها یاد گرفتیم که چطوری لنزها رو انتخاب کنیم؟
اما توی آموزش های ترکیب بندی بهتون یاد می دیم چطور بدون ابزار لنزها رو انتخاب کنین.
البته توی بسته آموزشی متر کردن نماها هم یه روش رو آموزش دادیم که بدون هیچ ابزاری بتونین دقیق ترین لنز ممکن رو برای فیلمتون انتخاب کنین.

مطمئن باشین برای کارگردان شدن، باید لنز و بدنه دوربین ها رو به درستی و به دقت بشناسین! وگرنه باید ریش و قیچی رو بدین دست فیلم بردار!
توی کل جهان، کارگردان های معتبر عدد دقیق لنز رو به فیلم بردار می گن! پس یاد بگیرین که عدد دقیق لنز رو تشخیص بدین! وگرنه باید با همه چیز کنار بیاین. کنایه های فیلم بردار و خستگی و ناامیدی عوامل فیلمتون!

دوست دارین پایه قدرتمندی توی سینما داشته باشین؟ قطعا باید با دوربین و تکنیک های عکاسی آشنا باشین، وگرنه به جای خوبی نمی رسین! شک نکنین!

اگه می خواین مثل حرفه ای ها با دوربین و لنز کار کنین، حتما اول دو تا آموزش زیر رو انجام بدین و بعد حرفه ای تر آموزش ببینین.

میانگین امتیاز 4 / 5. تعداد آرا: 22

تا کنون امتیازی برای این مطلب ثبت نشده است.

دوره پیشنهادی فیلم بساز

تخفیف: 40%
2,350,000 تومان

این مقالات را هم بخوانید!

8 دیدگاه برای “چطور دقیق ترین لنز رو انتخاب کنیم!؟

  1. سید عرفان سلطانی گفته:

    سلام
    ببخشید یه سوال
    من با قانون فیثاغورس قطر سنسور فول فریم رو محاسبه کردم . برای قطر به عدد تقریبی 43 رسیدم و میخواستم بدونم که آیا ما فاصله کانونی ( اعداد ) لنز فرعی نداریم که به 43 از 50 نزدیکتر باشه
    یا اینکه اصلا این اختلاف ها تاثیر محسوسی نداره ؟

    • تیم فیلم بساز گفته:

      سلام به شما
      فرمول به دست آوردن لنز نرمال برای قطع 35 یا چیزی که بهش می گیم فول فریم عددی بین 43 و 44 به ما می ده
      هم زایس و هم تراست (شرکت تولید ساعت) لنزی رو طراحی کردن که دقیقا 43.2 هست یعنی اون عدد دقیقی که ما از جمع و توان و جذر روابط طولی و عرضی به دست میاریم
      اما توی لنزها اصلا این قضایا مهم نیست این اعداد و محاسبه کردن ها به درد دو گروه می خوره: سازنده ها و حفظ کننده های اطلاعات
      چون شما بعد از ساخت چند فیلم و یا حتی ضبط چند پلان به این نتیجه می رسین که انتخاب لنز عددی نیست و حسیه! شما باید با دست خودتون لنزها رو انتخاب کنین یعنی با دست خالی و بدون هیچ ابزار دیگه ای
      شما همیشه به عنوان خالق یا حداقل واسط خلق باید قبل از تکنولوژی تصمیم گیری کنین برای حس و لحن فیلم

  2. سایانا گفته:

    خیلی خوب هستید و خدا شما را به ما داده است خدا اجرتان بده

      • فاطمه گفته:

        از توضیحات کامل و جامع شما متشکرم. در مجموع،شرح اصطلاحات سینما در سایت شما متفاوت ، واضح و عاری از هر گونه جملات کلیشه ای است. دعا گوی شما هستیم.

        • تیم فیلم بساز گفته:

          سلام و سپاس از لطف شما
          تشکر که به فکر ما هستید
          موفق باشید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ورود | ثبت نام
شماره موبایل یا پست الکترونیک خود را وارد کنید
برگشت
کد تایید را وارد کنید
کد تایید برای شماره موبایل شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد تا دیگر
برگشت
رمز عبور را وارد کنید
رمز عبور حساب کاربری خود را وارد کنید
برگشت
رمز عبور را وارد کنید
رمز عبور حساب کاربری خود را وارد کنید
برگشت
درخواست بازیابی رمز عبور
لطفاً پست الکترونیک یا موبایل خود را وارد نمایید
برگشت
کد تایید را وارد کنید
کد تایید برای شماره موبایل شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد تا دیگر
ایمیل بازیابی ارسال شد!
لطفاً به صندوق الکترونیکی خود مراجعه کرده و بر روی لینک ارسال شده کلیک نمایید.
تغییر رمز عبور
یک رمز عبور برای اکانت خود تنظیم کنید
تغییر رمز با موفقیت انجام شد