ساختن فیلم جذاب هم مثل همه کارها فرمول داره! اما قبل از هر چیزی باید به فکر آموزش این فرمولها باشیم که تعدادشون هم کم نیست. اما توی این آموزش 4 تا از فرمولهای خیلی خیلی ساده رو بهتون آموزش می دیم.

سینما خودش یه رسانه است مثل رادیو و روزنامه که برای ثبت و ضبط وقایع و برای سرگرمی به وجود اومده! البته این شکل از سینما توی سال‌های اولیه‌ی پیدایش سینما، وجه اصلی سینما بود. اما کم‌کم شکلهای دیگه ای از فیلم هم اضافه شدن. ولی توی ساده ترین شکل، سینما رسانه‌ی سرگرمیه، به همین دلیل ساختن فیلم جذاب هم خیلی مهمه.

برای ساختن فیلم جذاب اول باید به این نکته توجه کنیم که سینما رسانه سرگرمی تصویریه. پس اگه حرف و پیامی هم از طریق سینما منتقل می شه، در اصل از طریق سرگرمی منتقل می شه! یعنی اگه می خواید مفهومی رو از طریق سینما به من منتقل کنین، اولش باید من رو سرگرم کنین و بعد پیام و مفهومتون رو بهم بگین.

توی این آموزش می خوایم چندتا راهکار خیلی ساده، اما طلایی رو بهتون یاد بدیم. با این راهکارهای خیلی ساده می تونین ساختن فیلم جذاب رو تجربه کنین و تماشاگرهای فیلمتون رو هیجان زده و احساساتی کنین.    

۱. به سکانس ابتدایی فیلمتون خیلی خیلی خیلی توجه کنین!

برای ساختن فیلم جذاب، هر چیزی که در توان دارین، توی سکانس اول فیلمتون خرج کنین! توی سکانس ابتدایی یا افتتاحیه خیلی وقتها تکلیف خیلی از چیزها معلوم می شه. جغرافیای روایت داستان کجاست؟ شخصیت‌های فیلم چه کسانی هستن و طبقه‌ی اجتماعیشون کدوم یکیه!؟ فیلم درباره چیه و باید دنبال چی بگردیم؟ و …

پس هرچقدر توی سکانس ابتدایی اتفاقات عجیب و مرموزتری بیفته و معرفی شخصیتها کوبنده تر باشه، تماشاگر بیشتر محو تماشا می شه و کمتر حواسش از فیلم پرت می شه!

دیوید بوردول توی کتاب سینمای کلاسیک هالیوود می نویسه تنها یک سکانس فرصت دارید تا تماشاگر رو میخکوب کنین! اگه این کار رو کردین که فیلمتون با پای خودش راه می ره! اما در غیر این صورت تماشاگر تا آخر فیلم دنبال روابط خانوادگی بین شخصیت‌ها می‌گرده که به هیچ دردی نمی خوره!

۲. کسی یا چیزی رو مفقود کنین!

ما توی سینما یه اصطلاحی داریم به اسم جستجوی مک گافین یا مک گافین خالی! این اصطلاح به همین عنوان اشاره می کنه. اگه فیلمهای درخشان آلفرد هیچکاک رو یادتون بیاد، این مفهوم بیشتر توی ذهنتون زنده می شه.

پایه‌ی فیلم بر اساس مفقود شدن چیزی یا کسی شکل می‌گیره و کم‌کم همه شخصیتها درگیر اون شیء یا فرد گمشده می شن که البته بیشتر اوقات معلوم می شه که گم شدن اون شی یا شخص اصل مطلب فیلم نبوده!

البته اصغر فرهادی هم فرمولهای ساختن فیلم جذاب رو خیلی خوب بلده. چون ایشون هم توی چندتا از فیلمهاش کسی یا چیزی رو مفقود می کنه! (مثلا متجاوز در فیلم فروشنده و الی در فیلم درباره الی)

۳. رودست بزنید!

یکی از الگوهای مهم سینما برای ساختن فیلم جذاب رودست زدنه! اگه خیلی ساده بخوایم بگیم باید بگیم تماشاگراتون رو گول بزنین! البته این گول زدن با تکنیک به دست میاد و اصلا نباید با این اشتباه بشه که به تماشاگر دروغ بگیم. مثلا یکی از راه های این کار تکنیک توئیست توی فیلمنامه نویسیه!

در ضمن باید حواستون باشه که رودست زدن با تعلیق هم متفاوته. چون دیدیم که توی چندتا کتاب ترجمه شده هم این دو تا رو معادل هم در نظر گرفتن!

بر اساس ترمینولوژی سینمایی که دانشگاه سینمایی شیکاگو (۱۹۸۴) منتشر کرد تعلیق از بلاتکلیف ماندن و سردرگمی ناشی می شه، درحالی‌که رودست زدن به معنای واقعی کلمه فریب دادن و آشکارسازی در ادامه است.

دلیل اینکه ما با رو دست زدن خیلی مجذوب فیلم می شیم اینه که یه پیچش توی داستانه که با همه چیزهایی که می بینیم جور در میاد، ولی ما فکرش رو هم نمی کنیم!

۴. زمان رو در هم بشکنین!

مفهوم زمان که ما توی زندگی خودمون باهاش روبرو هستیم با زمانی که توی سینما وجود داره، خیلی فرق داره.

توی سینما می شه با تدوین و … زمان رو به هم ریخت. می شه زمانها رو کش داد و یا قسمتهایی از زمان رو حذف کرد. اما مگه توی زندگی واقعی می شه توی هفته جاری ساعت ۹ شب چهارشنبه رو قبل از ساعت ۱۲ ظهر شنبه دید!؟

اما توی سینما بارها و بارها دیدیم که زمانهای متفاوت رو به هم کات می زنن و با اینکار جذابیت فیلم رو چندین برابر می کنن! البته باید دقت کنیم که به هم ریختن زمان در صورتی درسته که فیلم ما پتانسیل این کار رو داشته باشه. هر فیلمی با شکستن زمان جذاب نمی شه!

البته ما فرموهای خیلی زیادی برای ساختن فیلم جذاب داریم که اینها چندتا نمونه کوچیک و خیلی خیلی خیلی ساده بودن که بسیار تاثیرگذار هم هستن. پس کافیه همیشه آموزش کارگردانی رو توی اولویت بذارین، بعدش هم اون آموزش رو تمرین کنین و تجربه کسب کنین. کارگردان شدن خیلی سخت نیست، اما کارگردان خوبی موندن، خیلی خیلی خیلی سخته!

حالا مسابقه!

شما می تونین یه راه ساده برای ساختن فیلم جذاب بگین که توی این آموزش نبود!؟ اگه بتونین فقط به یه راه ساده برای جذاب شدن فیلم اشاره کنین بهتون یه کوپن تخفیف 50 درصدی هدیه می دیم، پس همین الان برامون بنویسین 🙂