نورسنجی در عکاسی و سینما
4.5
(12)

نورسنجی در عکاسی و سینما دقیقاً چیه!؟ شاید این سؤال خیلی از شما دوستان فیلم بساز باشه که دارین آموزش کارگردانی و فیلمسازی می بینین. نورسنجی در عکاسی و سینما یعنی اندازه‌گیری یه مقدار نوری که وارد دوربین می شه!

نور چرا وارد دوربین می شه!؟ برای ضبط کردن یه تیکه فیلم. اگه خیلی ساده بخوایم بگیم اینه که نورسنجی در عکاسی و سینما یعنی تعیین کنیم برای چیزی که می خوایم ضبط کنیم چقدر نور می خوایم و چطور اون مقدار نور رو وارد دوربین کنیم!؟

۳ عامل حیاتی در نور نورسنجی در عکاسی و سینما عبارت‌اند از:

1) اندازه‌ی دریچه دیافراگم
2) سرعت شاتر
3) میزان حساسیت سنسور یا فیلم

البته توجه کنین که توی آموزش نورسنجی در عکاسی و سینما به این ۳ عامل مثلث نورسنجی هم گفته می شه. اما خُب این 3 تا آچار فرانسه نورسنجی در عکاسی و سینما دقیقاً چی هستن!؟ این 3 تا آچار فرانسه نورسنجی چطور روی نورسنجی تاثیر می ذارن و به ما کمک می کنن!؟

۱. اندازه دریچه دیافراگم

اولین آچار فرانسه نورسنجی در عکاسی و سینما، دیافراگم هست! دیافراگم شبیه یه قیف هستش! ما از طریق این قیف، مقدار نوری رو که می خوایم وارد دوربین کنیم، اندازه می گیریم.

دقت کنید که مقدار نور رو با دیافراگم اندازه می گیریم، یعنی با دیافراگم تصمیم می گیریم چقدر نور وارد دوربین بشه. پس شما با دیافراگم اندازه می گیرید که نور زیادی باید وارد دوربین بشه یا نور کمی باید وارد دوربین بشه.

زمانی که نور زیادی می خوایم، دریچه دیافراگم رو گشادتر می کنیم، یعنی قیف گشادتری می خوایم که با اون مقدار نور بیشتری رو وارد دوربین کنیم. اما وقتی نور کمتری می خوایم دریچه دیافراگم رو تنگ تر می کنیم، یعنی از قیف تنگ تری استفاده می کنیم.

حالا به نظر شما توی نور کمتر، دریچه باید گشاد باشه یا تنگ!؟ خُب واضحه که وقتی نور کمتره دریچه دیافراگم نیاز به گشادی بیشتری داره و وقتی نور بیشتره، دیافراگم می تونه تنگ تر باشه.

دیافراگم و مردمک

حالا یه سوال؛ به نظرتون دیافراگم شبیه مردمک چشم نیست!؟ تا حالا دقت کردین وقتی از یه محیط روشن، وارد محیط تاریکی می شیم، تا یه مدتی چشممون جایی رو نمی بینه!؟ ولی بعد از یه مدتی به نور کم عادت می‌کنه و می تونیم همه چیز رو ببینیم.

این عادت کردن به نور، همون تنظیم دیافراگم توسط چشم ماست. یعنی تا زمانی که نوی یه محیط روشن بودیم، چون نور زیاد بود، دریچه دیافراگم یا مردمک چشممون تنگ‌تر بود. یعنی نیازی به قیف گشاد نداشتیم، چون مقدار نور اونقدر زیاد بود که از دریچه تنگ هم به راحتی عبور می کرد و می تونستیم به راحتی ببینیم.

ولی وقتی وارد محیط تاریکتری شدیم، چون مقدار نور به شدت کمتره باید دریچه دیافراگم یا مردمکمون رو تا حد ممکن باز کنیم تا همون نور کم رو بتونیم جذب کنیم و یه کمی اطرافمون رو ببینیم. این هم مثل یه بازی توی نورسنجی در عکاسی و سینما هستش!

دیافراگم خارجیا

دیافراگم با حرف f (اصطلاحاً اِف استاپ) نشون داده می شه که هر چقدر عدد دیافراگم کوچیکتر باشه، دریچه دیافراگم گشادتره! هرچقدر هم عدد دیافراگم بزرگتر باشه، دریچه دیافراگم تنگتره! پس اندازه دیافراگم برعکس عددشه. یعنی عددش که بزرگتر می شه خودش کوچیکتر می شه، اما عددش که کوچیکتر می شه، خودش بزرگتر می شه. حواستون باشه که توی نورسنجی در عکاسی و سینما، اعداد خیلی مهم هستن، اما سخت نیستن!

۲. سرعت شاتر

دومین آچار فرانسه نورسنجی در عکاسی و سینما، سرعت شاتره! اما اول باید بدونیم خود شاتر چیه.

شاتر یه قطعه توی دوربینه که نمی ذاره نور به فیلم یا سنسور برسه. البته اگه بهش دستور بدیم، یه لحظه از مقابل فیلم یا سنسور کنار می ره و دوباره برمی گرده سرجاش. یعنی شاتر مثل یه دیوار مقابل نور می ایسته و نمی ذاره هر نوری از راه رسید به فیلم برسه. چون اگه این اتفاق بیفته فیلم سیاه می شه و اصطلاحا بهش می گن فیلم سوخته!

توی عکاسی و فیلمبرداری هم همینطوره. ما توی یه لحظاتی به شاتر دستور می دیم که از جلوی فیلم کنار بره. کنار بره تا چیزی که می خوایم رو خیلی سریع ضبط کنیم و دوباره شاتر سرجاش برگرده.

پس الان می فهمیم شاتر شبیه یه پرده ست که مقابل پنجره (لنز) رو می گیره و توی لحظاتی که ما می خوایم نور روی سنسور بیفته و تصویر ضبط بشه، پرده کنار می ره.

حالا خیلی ساده تر این رو بدونین که شاتر تعیین می کنه، نور چه مدتی روی سنسور بیفته. اون سرعتی که شاتر توی باز و بسته شدن داره، بهش می گیم سرعت شاتر!

اماخُب بیشتر مواقع این سرعت خیلی کمتر از یک ثانیه هستش.

شاتر و پلک زدن

حالا همونجوری که تعریف کردیم، اگه دیافراگم شبیه مردمک باشه، شاتر شبیه پلک چشمه. ما توی لحظاتی که پلکمون رو می بندیم، جایی رو نمی بینیم، ولی زمانی که پلکمون رو باز می کنیم همه جا رو می بینیم.

پس ما مقدار نوری رو که می خوایم از طریق دیافراگم (مردمک) به داخل دوربین هدایت می کنیم. توی مدت زمانی هم که به شاتر (پلک) دستور می دیم باز بمونه، اون نور روی سنسور میفته و فیلم و عکس ثبت می شه. این یکی هم یه بازی توی نورسنجی در عکاسی و سینما هستش. واقعا سینما و عکاسی مثل بازی جذاب هستن و مثل بازی پُر از قانون های شیرین!

پس هر چه سرعت شاتر کمتر باشه (آرومتر باز و بسته بشه) نور بیشتری روی سنسور میفته و هر چه سرعت شاتر بیشتر باشه (سریعتر باز و بسته بشه) نور کمتری وارد می شه. در ضمن سرعت شاتر با حرف s نشون داده می شه.

۳. حساسیت (ISO)

حساسیت یا ایزو یا آ.اس.آ یعنی سطح فیلم یا سنسور دوربین ما چقدر به نور حساسه. حساسیت می گه که سطح این فیلم یا سنسور با چه مقدار نوری تأثیر می پذیره. هر چقدر حساستر باشه نور راحتتر روی اون تأثیر می ذاره.

فرض کنین ما یک‌ قلم فلزی داریم و می خوایم روی دو سطح کنده کاری کنیم که یکی از اونها گچی و اون یکی سنگیه. به نظر شما کدوم یکی از این دو سطح راحت تر کنده می‌شه!؟

حتماً شما هم می گین سطح گچی، چون نرم تر و حساس تره، سریعتر کنده می‌شه. پس هر چقدر حساسیت به نور بالاتر باشه، سطح فیلم و سنسور راحت تر تأثیر می‌پذیره.

حساسیت با اعدادی محاسبه می شه که توی بیشتر دوربین ها از ۱۰۰ شروع می‌شه. عدد کمتر به معنی حساسیت کمتره و عدد بزرگتر به معنی حساسیت بیشتره. یعنی اگه عدد کمتر باشه، برای عکاسی و فیلمبرداری نیاز به نور بیشتری داریم. اما اگه عدد بیشتر باشه، به نور کمتری نیاز داریم.

البته این رو باید در نظر بگیریم که هر چقدر حساسیت بیشتر باشه، نور سریعتر تأثیر می ذاره، ولی در عوض کیفیت تصویرمون پایین میاد!

برطبق شیوه ما برای آموزش فیلمسازی به زبان ساده، یه مرور خلاصه هم می کنیم:

دیافراگم: عدد کمتر، دیافراگم گشادتر | عدد بیشتر، دیافراگم تنگ تر
سرعت شاتر: عدد کمتر سریع تر | عدد بیشتر کندتر
حساسیت: عدد کمتر ایزو، حساسیت کمتر و تصویر باکیفیت تر | عدد بیشتر ایزو، حساسیت بیشتر و تصویر کم کیفیت تر

میانگین امتیاز 4.5 / 5. تعداد آرا: 12

تا کنون امتیازی برای این مطلب ثبت نشده است.

دوره پیشنهادی فیلم بساز

تخفیف: 40%
2,350,000 تومان

این مقالات را هم بخوانید!

4 دیدگاه برای “نورسنجی در عکاسی و سینما با 3 تا آچار فرانسه!

  1. mehrdad گفته:

    با سلام .
    خدمت اساتیدی که وقت گذاشتن و زحمت کشیدن برای تهیه کردن این مطالب مفید و سایت فوق العاده شون.
    از روش آموزشتون واقعا شگفت زده شدم و خوشحالی من قابل بیان نیست.جمعا خسته نباشید.واقعا ممنون?❤?

    • تیم فیلم بساز گفته:

      سلام به شما و سپاس بابت انرژی که به ما می دین
      همراه ما باشین به زودی آموزش های شگفت انگیز دیگه ای در راهه

    • تیم فیلم بساز گفته:

      سلام به شما
      هیچ فرقی ندارن
      نوردهی (تعیین مقدار نور ورودی از منبع به سنسور)
      نورسنجی (سنجش نوری که از منبع نوری می خواد به سنسور برسه)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ورود | ثبت نام
شماره موبایل یا پست الکترونیک خود را وارد کنید
برگشت
کد تایید را وارد کنید
کد تایید برای شماره موبایل شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد تا دیگر
برگشت
رمز عبور را وارد کنید
رمز عبور حساب کاربری خود را وارد کنید
برگشت
رمز عبور را وارد کنید
رمز عبور حساب کاربری خود را وارد کنید
برگشت
درخواست بازیابی رمز عبور
لطفاً پست الکترونیک یا موبایل خود را وارد نمایید
برگشت
کد تایید را وارد کنید
کد تایید برای شماره موبایل شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد تا دیگر
ایمیل بازیابی ارسال شد!
لطفاً به صندوق الکترونیکی خود مراجعه کرده و بر روی لینک ارسال شده کلیک نمایید.
تغییر رمز عبور
یک رمز عبور برای اکانت خود تنظیم کنید
تغییر رمز با موفقیت انجام شد