توی تعریف اصول ترکیب بندی در سینما می‌فهمیم که ترکیب بندی از رابطه بین مغز و چشم و عناصر بصری به وجود میاد. حتما می‌دونین که مغز انسان دوست داره همه چیز رو به صورت تصویر یاد بگیره و بفهمه. مغز ما دوست داره که هر چیزی رو به صورت بسته‌های تصویر دریافت کنه و خودش جای مناسبی رو براش در نظر بگیره. یکی از اصول ترکیب بندی در سینما همینه! ما در مورد این عوامل و تکنیکها صحبت می‌کنیم، چون یکی از قسمت‌های مهم آموزش کارگردانی آموزش ترکیب بندی هستش.

مغز ما دوست داره!

مغز ما دوست داره از فیلمها یه سری تصاویر زیبا دریافت کنه، به خاطر همینه که وقتی کسی از ما می‌پرسه که اون فیلم رو دیدی!؟ اولین چیزی که به ذهن ما میاد دیالوگها نیستن، بلکه یا تصویر یکی از بازیگرهای فیلمه و یا یه صحنه به یاد موندنی از اون فیلم.

این جادوی اصول ترکیب بندی در سینما هست که همه چیز رو توی ذهن ما خیلی درست می‌چینه. حالا ما می‌خوایم خیلی ساده ببینیم که اصول ترکیب بندی در سینما چطور روی انسانها عمل می‌کنه. حالا ما اصول ترکیب بندی در سینما و تاثیرات ترکیب بندی رو به صورت خلاصه توی 3 مورد با هم مرور می‌کنیم.

1. اصول ترکیب بندی و تاثیر در داستان فیلم

اولین اصول ترکیب بندی در سینما که روی انسان تاثیر می‌ذاره اینه که کاری می‌کنه ما داستان فیلم رو بفهمیم. کارگردان با استفاده از قوانین ترکیب بندی آدمها و اشیا رو طوری توی فیلم می‌چینه که مغز ما داستان اون چیدمان رو بفهمه.

مثلا فرض کنین که یه مرد یه چاقو توی دستش داره و وارد یه خونه می‌شه. توی یکی از اتاق‌ها ما یه زن رو می‌بینیم که بک روم زیادی داره. پس ما به این نتیجه می‌رسیم که مرد با چاقو می خواد از پشت به زن حمله کنه.

بک روم: فضای خالی پشت سر بازیگر

2. اصول ترکیب بندی و تاثیر در حس فیلم

هیچ می‌دونین بعد از داستان فیلم، مغز ما حس فیلم رو دریافت می‌کنه!؟ یعنی وقتی داستان فیلم رو آروم آروم می‌فهمیم، حالا توی صحنه‌های مختلف حس‌های مختلفی رو دریافت می‌کنیم. این دومین مورد از اصول ترکیب بندی در سینما هستش.

فرض کنین که توی یه صحنه از فیلم اتاقی رو می‌بینیم که همه چیز توی اونجا قرمز رنگه. مغز ما ناخودآگاه چندتا حس رو دریافت می‌کنه، حس شهوت، عشق، جنون، هیجان و خشم و خشونت. حالا مغز ناخودآگاه این صحنه رو به بقیه فیلم مرتبط می‌کنه و یکی از این حس‌ها رو قبول می‌کنه.

مثلا اگه فیلم راجع به زندگی یه مرد تنهای روانپریش توی یه خونه باشه، مغز ما بیشتر به سمت خشم و خشونت و جنون می‌ره تا عشق! پس تا اینجا اصول ترکیب بندی در سینما دارن کارشون رو درست انجام می‌دن.

3. اصول ترکیب بندی و تاثیر در معنی فیلم

اصول ترکیب بندی در سینما می‌گه وقتی که یه فیلم بتونه داستانش رو درست تعریف کنه و احساسات دقیقی رو به مخاطب منتقل کنه، مخاطب از جمع‌بندی داستان و احساسات دریافت شده به یه معنی کلی می‌رسه. پس وقتی داستان درست بیان بشه و احساسات توی فیلم به درستی توی قلب مخاطب نفوذ کنه، معنی فیلم به درستی منتقل می‌شه.

فرض کنین که داستان یه فیلم راجع به یه زن تنهاست که در آستانه شروع یه رابطه عاطفی جدیده. زن برای رابطه جدیدش خیلی فداکاری می‌کنه. توی طول فیلم هم صحنه‌ها بی‌رنگ‌تر و ساکن‌تر می‌شن. حتی اگه کارگردان هم به ما نگه که انتهای فیلم رابطه این زن به جای خوبی نمی‌رسه، ما این معنی و سرانجام رو از صحنه‌های مختلف فیلم برداشت می‌کنیم. این روندهای مختلف با چیدمان و رنگ و بافت، اصول ترکیب بندی در سینما رو به بیننده می‌رسونن.

تکنیک نقطه محرک در ترکیب بندی سینمایی

یکی از اصول ترکیب بندی در سینما که خیلی جذابه، استفاده از نقطه محرکه. نقطه محرک یا نقطه تمرکز کاری می‌کنه که توی یه صحنه از فیلم، مخاطب چیزی رو می‌بینه و توی ذهنش حک می‌شه. حالا کارگردان می‌تونه توی جاهای دیگه فیلمش با تکنیک‌های مختلف از اون موضوع استفاده کنه.

اگه یادتون باشه توی فیلم فهرست شیندلر از اسپیلبرگ، ما یه دختر بچه رو با یه کت قرمز رنگ توی اون حجم از رنگ خاکستری می‌بینیم. اینجا کارگردان با استفاده از رنگ این نقطه محرک رو به وجود میاره که توی صحنه‌های بعد بتونه ما رو به شیندلر نزدیک کنه و کاری کنه که انگار ما هم توی اون وضعیت حضور داریم. پس می‌بینین که اصول ترکیب بندی در سینما با عناصر مختلف می‌تونه فیلمتون رو نجات بده. پس حتما ترکیب بندی فیلم رو جدی بگیرین و آموزشش رو شروع کنین.